Geschiedenis van Griekenland

De Griekse onafhankelijkheid

Koning Otto

Men zocht verder en kwam uit bij de filhelleense koning van Beieren, Lodewijk I, die de betrekking aannam voor zijn zeventienjarige zoon Otto. In februari 1833 kwam deze in Nafplion aan (Athene zou pas in 1834 hoofdstad worden). In zijn gevolg had hij een hele hofhouding, drie voogden (hij was tenslotte nog minderjarig) en een leger van 3500 man mee. Hij zou geen Beier geweest zijn als hij ook niet voor de biervoorziening gezorgd had. Hij had zijn eigen brouwer mee, en tot minstens de jaren 1980 kon je in Griekenland een "birra Fix" drinken, waarbij Fix een vergrieksing was van Fuchs.

De koning vond bij zijn aankomst een Griekenland dat door tien jaar vrijheidsstrijd nagenoeg geheel verwoest was. De landbouw lag zo goed als stil. Vele olijfgaarden waren hetzij moedwillig vernield hetzij jarenlang verwaarloosd, daar waar een nieuw geplante olijfboom minstens drie tot vijf jaar nodig heeft voor hij zijn allereerste vruchten draagt en twintig jaar voor hij zijn normale productie bereikt. Industrie was er al helemaal niet. Kortom, doffe ellende en complete chaos.

Erg populair heeft koning Otto zich nooit kunnen maken, ook al omdat hij voor de Grieken altijd een buitenlander is gebleven. De burgerij in Athene had daar geen moeite mee, en probeerde zo snel mogelijk zo westers mogelijk te worden. Ze kleedden zich volgens de laatste Parijse mode en gingen naar revues en operettes. Het gewone volk, na vierhonderd jaar Turkse overheersing zo oosters als wat, keek bevreemd toe. Bovendien probeerde Otto een sterk centraal gezag uit te bouwen, onder meer met ambtenaren vanuit Athene naar de meest afgelegen plaatsen te sturen. Dat viel niet in goede aarde bij de individualistische Grieken, die zelfs onder de Pasha min of meer hun zaakjes onder elkaar in de eigen dorpsgemeenschap geregeld hadden. Er waren herhaaldelijk aanvaringen, stakingen, opstandjes en pogingen tot staatsgreep. Nochtans ging Otto van zijn kant gaandeweg het Griekse nationaal gevoel steunen, en hij werd zelfs een grote aanhanger van de Megali Idea.

Deze Megali Idea ("Grote Gedachte") omvatte niet meer of niet minder dan het bevrijden van alle Grieken van het Ottomaanse juk, om hen opnieuw te herenigen in een onafhankelijke Griekse staat. Daarin moesten niet alleen de Grieken van het vasteland opgenomen worden, maar ook die van de eilanden, en - last but not least - alle Grieken in Klein-Azië. Constantinopel zou opnieuw de hoofdstad worden. Uiteraard stond de Megali Idea haaks op het verlangen van de grootmachten naar stabiliteit en continuïteit in de regio, en ze namen het Otto dan ook bijzonder kwalijk dat hij dit streven steunde.

In 1844 werd koning Otto gedwongen in te stemmen met een nieuwe grondwet, die voorzag in verkozenen die mee zouden regeren. Daarmee verspeelde hij helemaal de steun van de grootmachten. Ze lieten begaan toen Otto in 1862 door een staatsgreep uit het zadel gelicht werd en gingen op zoek naar een verse koning.